LAVANTA VE KUYUCAK KÖYÜ

Lavanta hakkında bilmek istedikleriniz...

 Lavanta, Latincede yıkamak anlamına gelen ‘lavare’ kelimesinden türemiş “Lavandula” ismiyle bilinir. Ballıbabagiller familyasındandır. Haziran ve Temmuz aylarında göz alıcı güzellikte ve ahenkli çiçekler açan yarı çalımsı çok yıllık bir bitkidir.  Lavantanın ana vatanı Akdeniz ülkeleridir. Tüm Avrupa, Akdeniz ve de Ege denizi kıyılarında bol miktarda doğal koşullarda yetişir.

Lavanta bir süs bitkisi olmaktan çok daha ötede bir bitkidir. O müthiş kokusuyla, güzelliğin, zarafetin ve hoşluğun sembolüdür. Farklı aroması, enfes kokusuyla yemeklerde ve salatalarda zengin tatlar elde etmek için müthiş bir çeşnidir. Nefese tazelik verdiğinden temiz ve ferahlatıcı bir tadı vardır. Lavanta bitkisini yakından tanımayanlar onun bu enfes kokusunun sadece çiçeklerinde olduğunu sanabilir. Oysa lavantanın yaprakları ve yaprak sapları da aynı muhteşem kokuya sahiptir.

 Meryem Ana, güveleri giysilerden uzak tuttuğundan lavantayı çok severmiş. Eski Mısır’da mumyalama işleminde  kullanılmıştır.   

Lavanta bitkisinden; lavanta çayı, lavanta yağı, lavanta tentürü, lavanta kolonyası, lavanta sabunu ve şampuanı üretilir. Ayrıca içeriğindeki lavanta esansının zenginliğiyle parfümeri endüstrisinde ham madde olarak kullanılır.

Lavanta en çok 1 metre kadar boylanabilir. Gövdesi dört köşe kesitli, yeşil renkli ve hoş kokuludur. Ancak bitkinin ikinci yılında gövde odunsulaşır. Grimsi yeşil renkli, ince uzun ve hoş kokulu yaprakları vardır. Uzun sapların ucunda seyrek başaklar oluşturarak yaz aylarında açan, çok kokulu, lavanta mavisi renkli çiçekleri vardır. Bitkinin gövde, yaprak, sap ve çiçeklerine özel kokusunu veren bunların üzerinde bulunan küçük yıldızsı tüyleridir. Lavantanın sonbaharda olgunlaşan küçük meyvelerinin her birinde, dörder adet fındıkçık şeklindeki tohumu yer alır.

 Anayurdu Akdeniz havzası olan lavantanın 20 kadar türü vardır. Bu türlerden bazısı ülkemizde de yetişmektedir. İçinde organik asitler bulunan uçucu yağ ile glikozitler, alkaloitler ve tanen gibi maddeleri içerir. Bu uçucu yağın damıtılmasıyla lavanta esansı (lavantayağı) elde edilir. Drog olarak kullanılan çiçekler, Temmuz-Ağustos aylarında henüz tomurcuk halinde iken toplanmalıdır. Saplarıyla birlikte toplanan çiçekler, demet halinde bağlanıp gölge bir yere asılarak kurutulur. İyice kuruduktan sonra çiçekler saptan ufalanarak ayrılır.

 Lavanta esansı (lavantayağı) parfümeri endüstrisinde önemli bir hammadde olarak kullanılır. Ayrıca küçük keseler içinde aralarına yerleştirildiği çamaşırlara çok hoş, iç açıcı bir koku kazandırır. Uykusuzluk çekenler, lavanta içerikli yastıklar kullanmayı denemelidirler. Biraz pamuk yardımıyla yüz temizlenirse akneli cildi temizler. Ağrıyan yere sürülüp elle hafif masajlar yapılırsa romatizma, burkulma ve kırık yerlerinin ağrılarında rahatlatıcıdır.

Lavanta stresle ilgili baş ağrılarında etkili bir iyileştiricidir.

• İştahı açar, sindirimi kolaylaştırır.
• Mide ve bağırsaklardaki gazı söktürür.
• Depresyonla ilgili aşırı sinirlilik durumunda yatıştırıcı olur.
• Uykusuzluk halini giderir.
• Kusma refleksini bastırır.
• İdrar söktürücüdür. Böbrekleri temizler.

Çay : Kurutulmuş sürgün ve çiçeklerden 1 tatlı kaşığı alınıp üzerine 1 bardak kaynar su dökülerek ve 10-15 dakika süreyle demlendirilerek çay elde edilir. Bu çaydan, günde üç kez birer bardak içilir.

Bonya : 60-70 gr lavanta çiçeği, 2-3 litre suya eklenir, kaynama derecesine kadar ısıtılır, 10-15 dakika demlendikten sonra süzülür ve banyo suyuna eklenir. Banyo süresi 15-20 dakikadır. Bu banyolar özellikle, kan basıncı düşük olan kişileri rahatlatır, canlılık kazandırır. Sinirli kişiler, dengeleyici bir rahatlığa kavuşur.